Wody Polskie chcą ubiegać się o pieniądze na Inwestycje żeglugowe na Odrze z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027.
Wody Polskie zamierzają ubiegać się o dofinansowanie z programu Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 dla kluczowych inwestycji żeglugowych na Odrze. Są one uwzględnione w Krajowym Programie Żeglugowym do roku 2030, mają być realizowane w latach 2025-2028 i obejmą cztery zadania, których łączna wartość wyniesie 723 840 000 złotych. Celem jest modernizacja śródlądowej drogi wodnej na Odrze oraz usprawnienie niskoemisyjnych systemów transportu przyjaznych środowisku, a także promowanie zrównoważonej mobilności regionalnej i lokalnej.
Realizacja inwestycji ma służyć zwiększeniu wykorzystania transportu przyjaznego środowisku przy jednoczesnym utrzymaniu parametrów śródlądowych dróg wodnych, przynosząc korzyści zarówno gospodarce, jak i środowisku. Nie ma to przynieść zmiany żadnego z parametrów eksploatacyjnych składowych śródlądowych dróg wodnych do klasy wyższej niż przed jej realizacją. Wody Polskie deklarują przy tym szczególne poszanowanie środowiska naturalnego, bazując na zasadzie horyzontalnej zrównoważonego rozwoju oraz DNSH (ang. „do no significant harm”, czyli „nie czyń poważnych szkód”). Priorytetem projektu jest utrzymanie możliwości transportowych drogi wodnej poprzez zapewnienie stałego i stabilnego poziomu piętrzenia wody.
W ramach inwestycji zaplanowano cztery zadania:
– Budowa jazu klapowego na stopniu wodnym Ujście Nysy w km 180,5 Odry wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Szacowana całkowita wartość inwestycji zaplanowanej na I kw. 2025 – IV kw. 2028 roku to 211 mln zł;
– Modernizacja Kanału Gliwickiego – szlaku żeglownego i jego ubezpieczeń brzegowych – etap I (sekcja V i VI). Szacowana całkowita wartość inwestycji to 111,5 mln zł. Jej realizację zaplanowano na III kw. 2027 – IV kw. 2028 r;
– Modernizacja śluzy oraz sterowni na stopniu wodnym Opole wraz z przebudową awanportów. Szacowana całkowita wartość inwestycji to 200,6 mln zł. Realizację zaplanowano na I kw. 2025 – IV kw. 2028 r;
– Modernizacja śluzy oraz sterowni na stopniu wodnym Ujście Nysy wraz z przebudową awanportów oraz obiektów towarzyszących. Szacowana całkowita wartość inwestycji to 200,7 mln zł. Realizacja – I kw. 2025 – IV kw. 2028 r.
Na planowane działania mało przyjaznym okiem patrzą organizacje ekologiczne i wielu naukowców, którzy postulują odejście od żeglowności, uznając inwestycje w tym kierunku za nieuzasadnione ekonomicznie i szkodzące rzece. Na początku marca przedstawiciele europejskich organizacji złożyli w Brukseli petycję do Komisji Europejskiej oraz Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Ekolodzy skarżą w niej polski rząd o łamanie unijnego prawa, w tym dyrektyw wodnych i środowiskowych. Skarga dotyczy także nieprzestrzegania postanowień Naczelnego Sądu Administracyjnego, który nakazał wstrzymanie prac budowlanych na Odrze. Pod skargą na polski rząd podpisało się już prawie 120 tys. osób z Europy.